Redakcja 
Zapewniamy równowagę biologiczną naszemu oczku wodnemu!
Zakładając oczko wodne, oczami wyobraźni widzimy krystalicznie czystą wodę, w której pływają kolorowe ryby, szemrzącą kaskadę i fontannę, a wszystko to pośród bujnie rosnącej roślinności. Taki stan równowagi biologicznej panuje w dużych naturalnych zbiornikach wodnych. Połączenie rozmaitych czynników zapewnia czystą, natlenioną wodę i ogranicza rozwój glonów. Aby taki stan osiągnąć w naszym ogrodowym małym zbiorniku wodnym, musimy zadbać o spełnienie niezbędnych warunków.
Typy pomp i ich dostosowanie do oczka wodnego
Istnieją dwa główne typy pomp, które mogą być stosowane w oczkach wodnych: zatapialne i powierzchniowe. Pompy zatapialne są najlepszym wyborem do oczek wodnych, ponieważ mają wbudowany zawór zwrotny, który zapobiega cofaniu się wody do pompy, gdy nie pracuje. Pompy powierzchniowe są lepsze do mniejszych oczek wodnych, ponieważ zużywają mniej energii elektrycznej i mogą być instalowane na skraju oczka wodnego.
Pierwszą kwestią do rozważenia przy wyborze pompy do stawu powinna być wielkość stawu. Wielkość pompy będzie zależeć od liczby galonów na minutę (GPM), jaką może wyprodukować. Mały, płytki staw wymagałby mniejszego GPM niż duży, głęboki. Na przykład, jeśli twój staw ma głębokość 10 stóp i średnią głębokość 3 stóp, potrzebujesz co najmniej 1 G
Głębokość
Zbiornik musi być odpowiednio duży i głęboki. Najlepiej gdy ma wielkość przynajmniej 20 m3 i głębokość 1,5 m. Im więcej, tym lepiej. Tylko wtedy zapewnimy odpowiedni rozkład temperatury.
Odpowiednio ukształtowany profil dna w naszym oczku wodnym
Na swoim miejscu powinny się znaleźć rośliny wodne, przybrzeżne i strefy bagiennej. Pobierają one z wody związki mineralne i natleniają wodę, co ogranicza rozwój glonów. (O roślinach do oczek wodnych czytaj w artykule na następnych stronach.)
Zacienienie oczka wodnego
Niekorzystne jest całodzienne działanie promieni słonecznych, nadmiernie nagrzewające zbiornik. Woda intensywnie wówczas paruje, co prowadzi do wzrostu stężenia związków mineralnych. Oczko powinno być zatem umiejscowione w pobliżu drzew. Należy jednak pamiętać o opadających jesienią liściach.
Ryby w oczku wodnym
Nie należy przesadzać z liczbą ryb. Nadmierne ich zagęszczenie sprawia, że woda zawiera mało tlenu, za to dużo związków azotu, co sprzyja rozwojowi glonów. Pamiętajmy, aby ich nie przekarmiać. Powinny zjeść wsypany pokarm w ciągu kilku minut. (W poprzednim numerze Ogrodu Lokalnego znajdziesz artykuł na temat ryb w oczku wodnym.)
Pompa – niezbędna w naszym oczku wodnym
Abyśmy mogli w pełni cieszyć się krystalicznie czystą wodą i zdrowymi rybami, konieczne jest wymuszenie obiegu wody poprzez filtr. Ruch wody poprawia natlenienie wody, a filtrowanie usuwa z niej zawiesinę i substancje mineralne. Do zasilania wystarczy mała pompa o wydajności dostosowanej jednak do wielkości zbiornika.
Kolejność doboru jest taka: do objętości oczka wodnego wybieramy odpowiedni filtr, a do niego dopiero pompę o stosownej wydajności. Chodzi o to, by przez filtr nie płynął zbyt silny strumień wody. Wydajność pompy należy ponadto zwiększyć, jeśli chcemy zasilać jednocześnie fontannę czy kaskadę. Nie jest to jednak dobre rozwiązanie. Otóż filtr czyści wodę głównie biologicznie. W jego wnętrzu znajdują się ceramiczne i plastikowe, porowate granulki, na których rozwijają się kolonie bakterii i innych mikroorganizmów. To one właśnie pobierają z wody nadmiar związków mineralnych potrzebnych do rozwoju glonów. Mikroorganizmy potrzebują warunków tlenowych, a więc stałego przepływu wody, dlatego też po wyłączeniu pompy kolonie drobnoustrojów zamierają w ciągu kilku godzin, a do ich odtworzenia potrzeba nawet dwóch tygodni. W tym czasie filtr nie działa. Dlatego też taki filtr czyścimy jak najrzadziej, praktycznie raz w sezonie.
Pompa zasilająca filtr musi zatem być włączona w okresie wegetacji. Z ekonomicznego punktu widzenia najlepsza jest więc mała. Pompa o wydajności 1500 l/h, typowa dla średniego zestawu filtrującego, pobiera ok. 30 Wh. W ciągu jednego dnia pobiera poniżej jednego kilowata energii. Przy jej zakupie warto zwrócić uwagę na dostępność części zamiennych. Co około dwa sezony należy wymienić oś, na której osadzony jest wirnik. W przypadku ciągłej pracy uszkadzają ją drobiny piasku, co objawia się wibracją i głośną pracą, po czym dochodzi do zablokowania wirnika. Pompa powinna być łatwo rozbieralna, gdyż czasem trzeba ją oczyścić z liści i innych śmieci zapychających dolot. Z tego względu warto umieścić pompę w większym koszu o drobnych oczkach i w miejscu łatwo dostępnym.
Do zasilania fontanny czy wodospadu lepiej zastosować drugą mocniejszą pompę uruchamianą niezależnie. Efekt będzie znacznie lepszy, a zużycie energii mniejsze. Kaskada nie musi przecież pracować bez przerwy. Wystarczy włączać ją w czasie pobytu w ogrodzie. Pompa powinna znajdować się blisko brzegu, by była łatwo dostępna. Urządzenie należy wyczyścić, gdy zauważalny stanie się spadek przepływu wody. Wydajność rzędu 5000 lh powinna zadowolić każdego. Przy zasilaniu wysokich wodospadów należy posłużyć się tzw. krzywą wydajności pompy. Wydajność zawsze spada wraz ze wzrostem wysokości tłoczenia, dlatego często należy dodatkowo zwiększyć moc pompy. [pw]
Pamiętajmy! Za efekty specjalne odpowiada duża pompa, a mała „tylko” za czystą, klarowną wodę.
