W każdym nawet bardzo nasłonecznionym ogrodzie znajdują się miejsca, gdzie światło słoneczne nie dociera lub wstępuje tylko przez krótki okres i jest go bardzo mało. Cień tworzy się głównie w załomach budynków, pod okapami dachów, pod balkonami, dużymi drzewami. Bardzo często nie wiemy w jaki sposób zagospodarować takie miejsce. Zostawić sam trawnik? Wyłożyć kostką? A może jednak zasadzić jakąś roślinność? I czy ona przetrwa?
Od razu uspokajamy. Przetrwa. A nawet bardzo dobrze sobie poradzi. Oczywiście o ile dobierzemy odpowiednie gatunki. Pozostawienie samego trawnika nie jest dobrym rozwiązaniem, ponieważ trawa w takim miejscu nie będzie bujnie rosła, a z czasem zastąpią ją plamy chwastów, które nie są zbyt mile widziane. Oczywiście cieniste miejsca możemy wyłożyć kostką brukową lub żwirem, wszystko według gustu. Jednak nic nie zastąpi nam w ogrodzie zieleni. Ponadto roślinnością można zdziałać cuda, zasłonić nieestetyczne ściany budynków czy zazielenić najdalszy i zapomniany kąt ogrodu. W cienistych zakątkach dobrze sobie poradzą cieniolubne byliny, trawy, krzewy i pnącza, które wspaniale się rozrosną.
Dobór roślinności
Zakładając rabatę w cieniu musimy się liczyć z tym, że nie będziemy mieli feerii barw przez cały sezon tak jak w rabatach na stanowiska słoneczne. Niestety większość roślin kolorowo ukwieconych i ulistnionych przeważnie preferuje stanowiska słoneczne. Z doboru do miejsc zacienionych należy wykluczyć gatunki o barwnych liściach, które posadzone w cieniu będą wyglądać nieatrakcyjnie (nie będą się właściwie wybarwiać). Rośliny cienioznośne mają najczęściej ciemnozielone błyszczące liście a kwitną głównie od wiosny do wczesnego lata. Przede wszystkim jednak należy zwrócić uwagę na warunki jakie panują w naszym zacienionym zakątku. Rośliny, które tolerują cień mają zróżnicowane wymagania w stosunku do wody i jakości gleby. A cieniste rabaty mogą występować zarówno na piaszczystych, słabych i suchych glebach (wokół wysokich drzew, przy ścianach budynków) jak i na bardzo wilgotnych stanowiskach gdzie występuje gleba żyzna i próchniczna (zacienione brzegi oczek wodnych, stawów).
Zakładanie i pielęgnacja rabaty bylinowej
Przy zakładaniu rabaty należy odpowiednio dobrać rośliny do stanowiska jakie przyszło nam obsadzać. Jeżeli przygotowujemy podłoże w miejscu suchym najlepiej będzie gdy przed posadzeniem roślin ziemię odpowiednio nawieźć i w zależności od wymagań użyźnić lub zakwasić glebę. Przez staranne przygotowanie wystarczająco żyznej, wilgotnej i lekko kwaśnej gleby, oszczędzamy sobie sporo późniejszych zabiegów pielęgnacyjnych. W pierwszym roku po posadzeniu rabatę należy intensywnie podlewać aby zapewnić odpowiedni wzrost roślin i utrzymać wilgotność gleby. W następnych latach trzeba obficie podlewać tylko w okresach intensywnej suszy. Aby utrzymać wilgotność i zapobiec rozrastaniu się bylin i chwastów można podłoże wyłożyć ściółką z kory. Od czasu do czasu należy doglądać roślin w celu sprawdzenia czy nie zaatakowały je choroby lub szkodniki, należy również prześwietlać zbyt gęsto rosnące byliny, a krzewy przyciąć.
Byliny na miejsca zacienione to m.in. :
Stanowiska suche:
Bodziszek (Geranium) – wiele gatunków i odmian , bergenia (Bergenia), gajowiec żółty (Lamium galeobdolon), jasnota plamista (Lamium maculatum), kocimiętka Fassena (Nepeta faassenii), kokoryczka wielkokwiatowa (Polygonatum multiflorum), konwalia majowa (Conwalaria majalis), przywrotnik ostroklapowy (Alchemilla molis)
Stanowiska wilgotne:
Brunnera wielkolistna (Brunnera macrophylla), dąbrówka (Ajuga) – wszystkie gatunki i odmiany, ciemiernik (Helleborus), języczka pomarańczowa (Ligularia dentata), języczka Przewalskiego (Ligularia przewalskii), parzydło leśne (Aruncus sylvester), rodgersja (Rodgersia), serduszka okazała (Dicenta spectabilis) – wszystkie gatunki i odmiany, tawułka (Astilbe) – wszystkie gatunki i odmiany, zawilec mieszańcowy (Anemone hybrida)
Poniżej przedstawiamy projekt rabaty odpowiedniej na miejsca w zacienione. Z powodzeniem możesz posłużyć się nim przy obsadzaniu swojej cienistej rabaty. Pamiętaj jednak o zapewnieniu roślinom odpowiednich warunków.
Opis projektu:
Projekt przedstawia 2 podłużne rabaty okalające żwirową dróżkę. Znajduje się ona w cieniu wysokich drzew oraz budynku szopy. Poprzez zastosowanie typowo leśnej roślinności oraz istnieniu już wysokich świerków uzyskujemy efekt ogrodu w lesie. W rabacie dominują różne odcienie zieleni (funkie, kokoryczki, kopytnik, pióropusznik strusi), która pięknie harmonizuje z bielą kwitnących barwinków, kopytnika oraz orlika. W niektórych miejscach zieleń została przełamana czerwonymi kwiatami rododendronów oraz pierwiosnków. Roślinność na rabacie kwitnie od marca( kopytnik) do lipca(funkia, orlik). Kompozycję urozmaicają formowane kule bukszpanu.
Rośliny zastosowane w projekcie:
Byliny:
- Barwinek pospolity ‘Alba’ (Vinca minor ‘Alba’)
- Brunnera wielkolistna (Brunnera macrophylla)
- Funkia ‘Francee’ (Hosta ‘Francee’)
- Funkia ‘Royal Standard’ (Hosta ‘Royal Standard’)
- Kokoryczka wielokwiatowa (Polygonatum multiflorum)
- Kopytnik pospolity (Asarum europaeum)
- Orlik pospolity (Aquilegia vulgaris)
- Pierwiosnek zarzyczkowaty (Primula cortusoides)
- Pióropusznik strusi (Matteuccia struthiopteris)
Krzewy:
10. Bukszpan wieczniezielony (Buxus sempervirens)
11. Rododendron – czerwona odmiana (Rhododendron)
Źródło – Anna Pabich / ogrodlokalny.pl