Susza jest to długotrwały okres bez opadów atmosferycznych albo czas z nieznacznymi opadami w stosunku do średnich wieloletnich wartości i wysoką temperaturą. Prowadzić może do znacznego wyczerpania zasobów wodnych. A to w konsekwencji może doprowadzić do chorób roślin uprawnych. Jakie to choroby roślin wywołuje susza?
W trakcie trwania suszy występują przede wszystkim bardzo duże zaburzenia w gospodarce wodnej roślin, które prowadzą między innymi do zamknięcia się aparatów szparkowych i znacznego ograniczenia transpiracji. To znaczy, że nakładają się na to zmiany o charakterze strukturalnym i funkcjonalnym, a dodatkowo jeszcze stres oksydacyjny, który hamuje fotosyntezę, rozwój i wzrost roślin. Może również dojść do zakłócenia transportu i dystrybucji produktów asymilacji. Otóż owe asymilaty przemieszczają się głównie do korzenia. Natomiast korzeń to organ, który odpowiedzialny jest za pobór wody i składniki pokarmowe, kosztem przyrostu biomasy części nadziemnych.
Zatem rośliny, które, cierpią z powodu deficytu wody, są zazwyczaj mniejsze, pozbawione turgoru. Mają również jaśniejsze zabarwienie, są bardziej wrażliwe na choroby i ataki różnych szkodników. Takie gorzej zaopatrzone w składniki pokarmowe rośliny mają znacznie niższy plon. Otóż straty plonów, które związane, są z niedoborem wody, mogą sięgać nawet kilkudziesięciu procent.
Wyjaśnię deficyt wody na przykładzie roślin zbożowych i okopowych.
Jakie są ich objawy z powodu braku wody?
ZBOŻA: zmniejszenie powierzchni asymilacyjnej, ograniczenie przyrostu organów wegetatywnych, słabe wykształcenie kłosa, zmniejszenie liczby zawiązanych ziarenek, pogorszenie wypełnienia ziarna, powstawanie kłosów przestrzelonych (pustych), obniżenie plonu słomy i ziarna.
KUKURYDZA: redukcja powierzchni, zwijanie i zamieranie liści, „aborcja” najmłodszych ziaren, niecałkowite wypełnienie kolb ziarnem, obniżenie masy ziarniaków, obniżenie plonowania.
ZIEMNIAKI: zaburzenia wzrostu roślin i tuberyzacji, zwiększenie ryzyka porażenia parchem zwykłym, skrócenie okresu kwitnienia i wegetacji, pogorszenie struktury, wartości przechowalniczej, jakościowej oraz masy plonu.
BURAKI CUKROWE: ograniczenie rozwoju liści, obniżenie masy i jakości korzeni.