Przędziorki i roztocza – kompendium wiedzy

Roztocza posiadają cztery pary odnóży, mają poniżej milimetra długości i żyją w dużych populacjach. Niektóre gatunki należą do kategorii szkodników, ale jednak wiele z nich to organizmy pożyteczne dla roślin ogrodowych.

Korzyści wynikające z obecności roztoczy:

1. Istnieją roztocza żyjące w glebie, które są istotnym elementem mezofauny. Wyszukują one gnijące resztki roślin i prowadzą do humifikacji organicznych cząstek gleby. Wędrując w glebie mieszają jej części organiczne z nieorganicznymi, przez co poprawiają jej strukturę i zwiększają żyzność.
2. Roztocze są także drapieżnikami, żywią się innymi roztoczami oraz owadami, które żyją na roślinach lub w produktach spożywczych w czasie ich magazynowania.
3. Pewne roztocza roślinożerne, żerujące na chwastach, zostały użyte jako biologiczny środek do zwalczania chwastów.

Szkody spowodowane przez roztocze:

1. Roztocza są ekto- lub endopasożytami człowieka i zwierząt domowych. Mogą powodować: świerzb ludzki oraz parch bydła, owiec i koni.
2. Są wektorami patogenów wywołujących choroby ludzi i zwierząt domowych np. tularemia.
3. Pojawiając się w zabudowaniach, mogą drażnić skórę człowieka i zwierząt domowych. Rozkruszki produkują silne alergeny. Może występować alergia na roztocze występujące w pyle domowym, w łóżkach.
4. To poważne szkodniki roślin (chmielu, drzew i krzewów owocowych, truskawek).
5. Roztocze to wektory patogenów roślin. Przenoszą chorobotwórcze grzyby, bakterie, wirusy i mikoplazmy.
6. Szkodniki przechowywanych produktów spożywczych w magazynach.

O zwalczaniu roztoczy możesz poczytać tutaj.

Roztocza na roślinach:

Roztocza żerują na wielu żywicielach, zarówno rosnących w zamkniętych pomieszczeniach, jak i pod gołym niebem. Atakują drzewa owocowe i krzewy, cebulki oraz rośliny ozdobne uprawiane w szklarniach i oranżeriach.
Zjadają żywe, martwe i rozkładające się rośliny. Żywią się wszystkimi częściami rośliny, zjadając je z zewnątrz i od środka. W zależności od narządów gębowych jakie posiadają, zgryzają rośliny lub częściej wysysają z nich soki. Bezpośrednio uszkadzają komórki i tkanki roślinne, wpływając hamująco na wzrost i rozwój rośliny. Wywołują drobne, bladawe plamy na listowiu, a rośliny na które przypuściły ostry atak, są przystrajane w jedwabistą sieć. Większość gatunków roztoczy preferuje ciepłe i suche środowiska. Potrafią się szybko namnażać i przenosić wirusy z roślin chorych na zdrowe.

Przędziorek chmielowiec (Tetranychus urticae)

Biologia: Samica zielonkawa, z dwoma ciemnymi plamami na bokach, z wiekiem zmieniająca zabarwienie na czerwonawe. W szklarni wychodzi z kryjówek już w marcu, w polu później.
Atakowane rośliny: Żeruje głównie na roślinach uprawnych i dziko rosnących. Szczególnie występuje w szklarniach na ogórkach, róży, pomidorze czy goździku. Na polach atakuje fasole, ogórek, chmiel, truskawki, mak, jabłoń, śliwę i róże.
Szkodliwość: Atakują głównie spodnią stronę liścia, nakłuwają je i wysysają komórki miękiszu. Na liściach powstają początkowo jasne, później żółknące i brązowiejące plamki. W przypadku porażonych ogórków ich liście mają miedziany kolor, brzegi ich zawijają się do spodu i są sztywne.
Zwalczanie: Gdy tylko stwierdzi się obecność szkodnika, należy w regularnych odstępach czasu spryskiwać rośliny stosując odpowiedni środek na roztocza. Zalecane preparaty na roztocza to: Roztoczol extra 050 CS, Nogos 50 EC czy Winylofos 50. Przędziorką można zapobiegać stosując częste spryskiwanie spodnich stron liści wodą oraz utrzymywać w szklarniach i ogrodach dużą wilgotność.

Przędziorek owocowiec (Panonychus ulmi)

Biologia: Samica ma ciało krótkoowalne, czerwonawe. Samiec jest nieco mniejszy i ciemnopomarańczowy.
Atakowane rośliny: Drzewa owocowe, szczególnie jabłonie i śliwy w sadach; rośliny z rodziny Rosaceae oraz wiele chwastów.
Szkodliwość: Roztocza przekłuwają skórę i miękisz palisadowy, niszczą miękisz gąbczasty, wysysają komórki. Wskutek czego na liściach tworzą się jasne, a później brązowe plamy. W przypadku silnego porażenia liście opadają w lipcu i sierpniu. Owoce są drobne i kwaśne. Zmniejsza się ilość pąków owocowych, małe są przyrosty. Drzewa są podatne na przemarznięcie oraz atak innych szkodników.
Zwalczanie: Najlepiej użyć selektywnych preparatów: Apollo lub Nissorun. Stosuje się je gdy 2/3 larw wylęgnie się z jaj zimowych. A w przypadku stwierdzenia kilku roztoczy po kwitnieniu należy zastosować środki jako spray na roztocza: Ortus 05 SC lub Talstar 100 EC. O domowych sposobach możecie poczytać tutaj.

Wielkopąkowiec porzeczkowy (Cecidophyopsis ribis)

Biologia: Samica na początku jest bezbarwna, później różowieje.
Atakowane rośliny: Tylko czarna porzeczka. Roztocza te są rozwlekane z sadzonkami, a także roznoszone przez wiatr i owady (mszyce, biedronki, pszczoły)
Szkodliwość: Nabrzmiewanie porażonych pąków około połowy sierpnia. Liście porażonych krzewów są blade, małe, mają długie ogonki. Pąki silnie zaatakowane nie rozwijają się i zasychają. Krzewy dają drobne, kwaśne owoce. Roztocz ta może przenosić groźną chorobę porzeczki tzw. atawizm liści.
Zwalczanie: Sadzić tylko zdrowe sadzonki. Należy zapobiegawczo zanurzyć je w wodzie o temperaturze 40oC przez 40 minut lub 45-46oC przez 15-20 minut. Najlepszym sposobem zwalczania roztoczy jest opryskiwanie 0,4% Thiodanem lub zastosowanie środka Alvarep.

Roztocz truskawkowy (Steneotarsonemus fragariae)

Biologia: Samica żółtawa bądź brązowawa. Żerują one w marcu i składają jaja na zwinięte liście, koło nerwów na górnej stronie. Liczebność tego szkodnika wzrasta od maja do sierpnia i najwięcej jest go na liściach po zbiorze owoców.
Atakowane rośliny: Dzikie i uprawne truskawki.
Szkodliwość: Mogą po odrostach przechodzić na sąsiednie rośliny i opanowywać całe plantacje truskawek. Roznoszone mogą być również przez owady (mszyce, biedronki). Liście truskawek są na początku bladozielone i wyginają się ku górze, mają jaśniejsze brzegi i z czasem zasychają. Zaatakowane rośliny mają mało liści. Owoce roślin są kwaśne.
Zwalczanie: Należy odchwaszczać i pielęgnować plantacje. Dobre efekty daje zastosowanie 0,3-0,6% Thiodanu, Sanmite 20 WP czy Mitach 20 EC, które należy użyć po zbiorze owoców.

Zostaw nam swój komentarz