Dlaczego nasze rośliny chorują?

Czy to w ogrodzie, czy w domu lubimy otaczać się pięknymi, zdrowymi roślinami, które cieszą nasze oczy.
Dbamy o nie, podlewamy, nawozimy, dobieramy odpowiednie podłoże i chcemy, aby takie zabiegi przyniosły efekty.
Jednak czasem zdarza się, że nasze rośliny usychają lub gniją. Wtedy zastanawiamy się co zrobiliśmy nie tak?! Niektóre rośliny osłabione przez nasze błędy w pielęgnacji są upragnionym łupem szkodników i idealną pożywką dla zarazków chorobotwórczych.

Nadmiar wody lub jej brak

Niejedna nasza roślina zwiędła w wyniku zbyt mocnego podlewania. A zastosowana woda  podczas nawadniania mogła być wysokiej twardości lub za niskiej temperatury. Jeśli w dodatku dno doniczki jest zatkane, woda nagromadza się i dochodzi do gnicia korzeni rośliny. Dlatego warto wiedzieć jak często nasza roślina powinna być podlewana i jaką wodę najlepiej zastosować.

1. Nawadnianie roślin doniczkowych:

  • Wodę z kranu, którą przeznaczymy do podlewania roślin należy pozostawić na noc w konewce bądź we wiadrze; w ten sposób ulotni się z niej część chloru. Przegotowana, ochłodzona woda zawiera mniej wapnia niż woda z kranu;
  • Wodę z kranu można używać do podlewania roślin, jednak z wyjątkiem tych które nie znoszą wapnia. Jeśli woda w kranie jest miękka można ją swobodnie wykorzystać, jeśli jednak jest twarda może powodować żółknięcie liści. Do nawadniania takich roślin najlepsza jest świeża woda deszczowa;
  • Delikatne rośliny doniczkowe nie powinno się podlewać zimną wodą. Należy ją pozostawić na noc, aby osiągnęła temperaturę pokojową, bądź dolać nie wielką ilość ciepłej, przegotowanej wody;
  • W doniczkach większości roślin ziemia powinna być stale wilgotna, ale nie nasiąknięta wodą. Najważniejsze to stosować do wskazań zawartych w etykiecie załączonej do kupowanej rośliny;
  • Należy sprawdzać wilgotność ziemi w doniczce. Jeśli jej powierzchnia jest sucha w dotyku, to powinno się wbić w nią palec na głębokość paznokcia i jeśli do tej głębokości jest sucha to czas już podlać roślinę;
  • Żeby woda trafiła dokładnie tam, gdzie powinna, najlepiej zastosować do podlewania małą konewkę o długim, wąskim wylewie. Wskutek czego nie ochlapiemy wodą liści nawadnianej rośliny oraz stojących w pobliżu mebli;
  • W przypadku gdy woda utrzymuje się na powierzchni ziemi w doniczce i nie chce wsiąknąć to należy wtedy spulchnić ziemię np. starym widelcem. Ziemia może być zbita, bądź krystalizujące sole mineralne utworzyły na powierzchni nieprzepuszczalną warstwę stąd też może wystąpić taki problem;
  • Kilka dni przed nawożeniem rośliny należy ją podlać obficie, aby do korzeni nie dotarł zbyt stężony nawóz płynny.
  • Gdy szykuje nam się dłuższy wyjazd, aby zapewnić roślinom wilgoć można ustawić je w wannie wyścielonej namoczonymi starymi ręcznikami, a okno łazienki zostawić odsłonięte.

2. Nawadnianie roślin ogrodowych:

  • Ważna jest odpowiednia pora podlewania. Wiosną i jesienią rośliny należy podlewać rano, zaś latem dopiero po zachodzie słońca;
  • Ogród powinno się obficie nawadniać raz na tydzień. Wody musi być bardzo dużo, aby wsiąkła w glebę i dotarła tam, gdzie są korzenie rośliny. Błędne jest lekkie zraszanie ziemi codziennie, gdyż woda zwilża wtedy tylko górną warstwę gleby. W wyniku czego roślina może wykształcać korzenie tuż pod powierzchnią ziemi;
  • Dorosłe, silne rośliny można podlewać używając sitka o dużych otworach, a świeżo wysiane nasiona oraz siewki, które mogłyby być wymyte z ziemi nawadniamy przez sitko o małych otworach;
  • Gdy chcemy podlać grupę wysokich roślin przy pomocy zraszacza to należy go ustawić w odległości kilku metrów od nich. Woda będzie spadała na rośliny z góry i spłynie jak deszcz po łodygach i dotrze do gleby;
  • W przypadku gdy rośliny chcemy posadzić w wysokiej donicy z bocznymi otworami to należy przed tym przygotować plastikową rurę i zrobić w niej niewielkie otwory z góry na dół, a jej dolny otwór zatkać korkiem i ustawić ją pionowo w donicy. Po zasypaniu donicy ziemią koniec rurki powinien nieznacznie wystawać ponad powierzchnię gleby. Wlana woda do rurki dotrze do korzeni każdej rośliny.

Temperatura i oświetlenie

Te dwa czynniki są bardzo ważne dla zdrowia naszych roślin i w znacznej mierze zależą od stanowiska. Dlatego też decydując o miejscu posadzenia rośliny, musimy wziąć pod uwagę jej przyzwyczajenia. Jeśli rośliny są na nieodpowiednim stanowisku, to gatunki potrzebujące słońca otrzymują go za mało, a zaś rośliny ciepłolubne mają za chłodno i na odwrót.

Roślinom doskwierają także duże wahania temperatury, kumulacja ciepła  pod wpływem promieni słonecznych w lecie i szok termiczny w zimie. Ważna jest zarówno odpowiednia temperatura powietrza jak i gleby. W przypadku wrażliwych na słońce roślin hodowanych w domu należy trzymać je z dala od parapetu.

Odpowiednie podłoże

Warunkiem udanych upraw jest dobór właściwego podłoża jak i wielkości doniczki dla naszych roślin. Ważne jest poznanie rodzaju i odczynu gleby. Nieodpowiednie podłoże bądź za mała doniczka – u roślin słabo ukorzenionych także za duża – mogą hamować wzrost rośliny. Ziemię trzeba co jakiś czas wzruszać i usuwać z jej powierzchni osady (glony, pleśń, mchy). Otwory na dnie doniczki powinny być przykryte warstwą kamieni albo muszli co ułatwia drenaż i woda podczas podlewania nie będzie wypłukiwać podłoża.

Nadmiar bądź niedobór składników pokarmowych

Zarówno nadmiar, jak i niedobór składników pokarmowych jest szkodliwy dla naszych roślin. Nadmiar takich składników sprawia, że rośliny mają zdeformowane liście, pokryte brązowymi plamami, a na powierzchni gleby pojawia się biały nalot. W przypadku niedoboru składników rośliny stają się mizerne, mają drobne listki, wiotkie łodygi i nie kwitną.

W sklepach ogrodniczych jest dostęp do wielu nawozów w różnych postaciach zarówno płynnej jak i w formie tabletek czy pałeczek. Nawóz taki musi mieć odpowiedni skład.

Większość roślin nie nawozimy równomiernie przez cały rok np. nawożenie roślin drzewiastych kończymy w sierpniu, żeby drewno mogło dojrzeć i stwardnieć.

Nawożenie:

  • W ogrodzie można wykorzystać odpady z gospodarstwa domowego np. zwietrzałe piwo, zimną herbatę czy wodę z akwarium. Płyny te zawierają składniki odżywcze i mogą być wykorzystane do podlania korzeni roślin;
  • Żeby nawozy były trwalsze , powinno się je przechowywać w plastikowych torbach lub workach zawieszonych nad ziemią na drewnianych palikach. Torby należy przechowywać w suchym i przewiewnym miejscu;
  • Nawozy granulowane najlepiej stosować gdy ziemia jest mokra, gdyż wilgoć ułatwia uwalnianie i wchłanianie składników odżywczych;
  • Nawozy można zastosować jedynie przed rozpoczęciem lub w trakcie okresu aktywnego wzrostu rośliny.

Nawozy fosforowe:

  • Fosfor wspomaga owocowanie, stymuluje wczesne formowanie korzeni i wzrost rośliny. Gdy jest go za mało rośliny będą się słabo ukorzeniały i źle rosły;
  • Pierwiastek ten jest niezbędny dla rozwoju korzeni, więc warto go dodawać do dołków w formie mączki kostnej gdy sadzimy drzewa i krzewy. Mączka taka rozkłada się w ziemi bardzo powoli i może stanowić źródło fosforu dla rośliny nawet przez dwa lata;
  • Dostępne nawozy fosforowe są zarówno organiczne, jak i mineralne. Zalicza się do nich: Mączki kostne, Gnojówka i kompost ogrodowy, Nawozy w płynie, Mączki fosforytowe oraz Superfosfaty.

Nawozy potasowe:

  • Potas jest decydującym pierwiastkiem w fotosyntezie, chroni rośliny przed chorobami, wzmacnia kolor kwiatów i owoców oraz zapewnia równowagę w przyswajaniu przez rośliny podstawowego dla nich pierwiastka – azotu;
  • Nadmiar azotu może powodować, że na drzewie owocowym występuje zbyt dużo liści oraz niewystarczająca ilość owoców. Rozsypanie nawozu potasowego na ziemi wokół końców korzeni może zlikwidować brak równowagi;
  • Do podlewania jednorocznych roślin jak pomidor, ziemniak można używać płynnego nawozu bogatego w potas. Stosujemy go intensywnie gdy pojawiają się pierwsze kwiaty, a później rośliny podlewamy nim co tydzień. Kiedy nocne temperatury zaczynają opadać to przestajemy stosować nawóz;
  • Naturalnym źródłem potasu może być popiół drzewny. Żeby przyniósł efekty musi być przetrzymywany w suchym miejscu do czasu rozsypania na ziemię.

Powietrze

Dla prawidłowego rozwoju naszej rośliny duże znaczenie ma jakość powietrza. Suche powietrze pomieszczeń ogrzewanych, powietrze zanieczyszczone dymem bądź opary z innymi szkodliwymi substancjami mogą wpływać niekorzystnie na rośliny. Rośliny nie powinny rosnąć zbyt gęsto, żeby była możliwość cyrkulacji powietrza – stojące powietrze może doprowadzić do rozwoju chorób grzybiczych. Niektóre rośliny źle znoszą przeciągi.

Odpoczynek roślin

Tak jak i my nasze rośliny również  potrzebują wakacji. Wiele roślin potrzebuje okresu spoczynku, odpowiednio do rytmu pór roku jakie są w ich naturalnym środowisku. W czasie takiej przerwy powinniśmy rośliny postawić w chłodnym miejscu, mało podlewać i prawie nie nawozić. Rośliny bez odpoczynku staną się słabe i mogą być podatne na choroby.

Dbanie o czystość

Musimy pamiętać o regularnych porządkach. Zwiędłe kwiaty czy liście mogą być pożywką dla wielu zarazków chorobotwórczych, stąd też wszystkie obumarłe części rośliny trzeba regularnie obcinać, a każde takie miejsce posypać sproszkowanym węglem drzewnym. Ręce i narzędzia mające kontakt z chorymi roślinami należy szybko zdezynfekować. Jeśli powtórnie chcemy użyć stare doniczki to należy je dokładnie wyszczotkować  w wodzie z mydłem od środka jak i na zewnątrz.

Regularna kontrola

Wczesne odkrycie szkodników czy chorób na naszych roślinach to większa szansa na uratowanie rośliny. Należy rośliny raz na tydzień bardzo dokładnie oglądać. Zahamowanie wzrostu i wypuszczania pędów mogą być sygnałem choroby. Nie we wszystkich przypadkach są widoczne objawy zewnętrzne, czasem może być chora bryła korzeniowa. Takie rośliny trzeba szybko izolować.

Zostaw nam swój komentarz